ΜΕΙΩΝΟΝΤΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΙ

Ετοιμάζονται δύο μοντέλα για τη δομή του κράτους
Αλλαγές θα επέλθουν και στον εκλογικό χάρτη της χώρας
ΡΕΠΟΡΤΑΖ Δ. ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Ο υπουργοί Εσωτερικών κ. Πρ. Παυλόπουλος (αριστερά) και Επικρατείας κ. Θ. Ρουσόπουλος κατά την έξοδό τους από το Μέγαρο Μαξίμου μετά τη συνεδρίαση της Κυβερνητικής Επιτροπής Δ ύο μοντέλα για τη διοικητική δομή της χώρας επεξεργάζεται η κυβέρνηση, κατ΄ εντολήν του πρωθυπουργού κ. Κ. Καραμανλή, ο οποίος αποφάσισε να... παγώσει προσώρας η κατάρτιση του νέου εκλογικού νόμου. Υπέρ της απόφασης του Πρωθυπουργού να μην έλθει άμεσα προς ψήφιση ο νέος εκλογικός νόμος στη Βουλή, που επιβεβαιώθηκε κατά τη συνεδρίαση της Κυβερνητικής Επιτροπής, συνηγορεί τόσο η αποσαφήνιση της νέας διοικητικής δομής της χώρας, η οποία θα επηρεάσει αντικειμενικά και τον «εκλογικό χάρτη», όσο και οι εξελίξεις στο ΠαΣοΚ, που παραμένουν, προς το παρόν τουλάχιστον, εξαιρετικά θολές.
Ειδικότερα, ο υπουργός Εσωτερικών κ. Πρ. Παυλόπουλος έκανε γνωστό χθες στην Κυβερνητική Επιτροπή ότι μία από τις άμεσες προτεραιότητες της κυβέρνησης, όπως απορρέει και από τη σχετική δέσμευση του Πρωθυπουργού, είναι η επανέναρξη του διαλόγου με τους κοινωνικούς εταίρους για τη διοικητική αναδιάρθρωση της χώρας. Ταυτόχρονα, τάχθηκε υπέρ της μη άμεσης κατάθεσης του νέου εκλογικού νόμου, αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα πρέπει να επανεξετασθούν οι ρυθμίσεις του. Παρ΄ ότι όμως ο κ. Παυλόπουλος, μιλώντας στην Κυβερνητική Επιτροπή, απέφυγε να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες για το νέο διοικητικό σχήμα, στο Μαξίμου έχουν ήδη κατατεθεί δύο σενάρια.
Το πρώτο σενάριο, που θεωρείται εξαιρετικά ριζοσπαστικό και το οποίο εξετάζει σοβαρά ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, καθώς υπέρ αυτού έχουν ταχθεί κορυφαία κυβερνητικά στελέχη, όλοι σχεδόν οι φορείς της Αυτοδιοίκησης, τα κόμματα της αντιπολίτευσης και όλοι ανεξαιρέτως οι επιστημονικοί φορείς, προβλέπει τα εξής: Πρώτον, μεταφορά του δεύτερου βαθμού Αυτοδιοίκησης στην περιφέρεια, καθώς με βάση το Σύνταγμα, όπως αναθεωρήθηκε το 1991, οι αυτοδιοικητικές δομές στη χώρα θα πρέπει να είναι δύο.
Στόχος είναι, μ΄ άλλα λόγια, οι δύο νέες αυτοδιοικητικές δομές να είναι οι δήμοι και οι περιφέρειες, αντί για του δήμους και τις νομαρχίες που είναι σήμερα.
Δεύτερον, μείωση του αριθμού των περιφερειών από 13 που είναι σήμερα σε 6 ή 7, κάτι που οδηγεί τη χώρα στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Κάτι τέτοιο έχουν συστήσει στην κυβέρνηση, εκτός των άλλων, και στελέχη της Κομισιόν με στόχο την καλύτερη αξιοποίηση των κοινοτικών κονδυλίων. Τρίτον, κατάργηση των νομαρχιών με τη μορφή που έχουν σήμερα και μετατροπή τους σε αποκεντρωμένες μονάδες των υπό σύσταση περιφερειών. Τέταρτον, μείωση του αριθμού των δήμων από 1.034 που είναι σήμερα σε περίπου 400, καθώς προβλέπεται να συσταθούν δύο περίπου δήμοι σε καθένα από τα 200 περίπου παλιά επαρχεία. Πέμπτον, άμεση εκλογή του νέου περιφερειάρχη, όπως και των επικεφαλής των αποκεντρωμένων νομαρχιών, που θα συναπαρτίζουν το Περιφερειακό Συμβούλιο.

Το δεύτερο σενάριο, το οποίο υποστηρίζουν κυρίως ο καθ΄ ύλην αρμόδιος υπουργός Εσωτερικών κ. Παυλόπουλος και, όπως ήταν φυσικό, ο πρόεδρος της ΕΝΑΕ και νομάρχης Μεσσηνίας κ. Δ.Δράκος, προβλέπει τα εξής:
Πρώτον, διατήρηση του δεύτερου βαθμού Αυτοδιοίκησης στις νομαρχίες, όπως ακριβώς ισχύει σήμερα, παρ΄ ότι σχεδόν όλοι οι επιστημονικοί φορείς επισημαίνουν ότι κάτι τέτοιο θα είχε νόημα μόνο την περίοδο του 1980, ενώ, από την άλλη πλευρά, υπάρχει και η διαπίστωση ότι οι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις έχουν αποτύχει ουσιαστικά στον ρόλο τους.
Δεύτερον, μείωση του αριθμού των νομαρχιών από 52 που είναι σήμερα σε 16 ή 17 και μετατροπή τους σε διευρυμένες νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις στα πρότυπα των υπερνομαρχιών, με διατήρηση όμως παράλληλα των υφισταμένων νομαρχιών με τη μορφή των νομαρχιακών διαμερισμάτων.
Τρίτον, μείωση του αριθμού των δήμων από 1.034 σε 400. Τέταρτον, μείωση του αριθμού των περιφερειών από 13 σε 5 ή 6 με καθαρά οικονομικά-αναπτυξιακά κριτήρια, έτσι ώστε να απορροφούνται αποτελεσματικότερα τα κοινοτικά κονδύλια, αν και για ένα μεταβατικό διάστημα οι 13 διοικητικές περιφέρειες θα παραμείνουν ως έχουν σήμερα.
Ανεξαρτήτως του μοντέλου που θα επιλεγεί τελικά, γεγονός είναι ότι η νέα διοικητική διάρθρωση θα δημιουργήσει έντονους τριγμούς και αναταράξεις, ενώ, αντικειμενικά, θα επηρεάσει και τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης για τον νέο εκλογικό νόμο, παρ΄ ότι καταβάλλεται προσπάθεια να αποσυνδεθούν τα δύο θέματα. Υπάρχει όμως μία πραγματικότητα: ο νέος εκλογικός νόμος, που δεν αναμένεται να συγκεντρώσει τα δύο τρίτα της Βουλής, θα ισχύσει μετά το 2011, όταν θα έχει δρομολογηθεί ο νέος διοικητικός χάρτης. Ισως αυτό να ερμηνεύει και την εμμονή του κ. Παυλόπουλου να υιοθετήσει η κυβέρνηση το σενάριο της «ήπιας προσαρμογής» , που διατηρεί εν πολλοίς τις ισχύουσες εκλογικές περιφέρειες οι οποίες θα ταυτίζονται με τα νομαρχιακά διαμερίσματα. Σε κάθε περίπτωση πάντως θα πρέπει να έχει αποσαφηνισθεί ποιο μοντέλο διοικητικής διάρθρωσης θα επιλεγεί.
Στόχος του κυβερνώντος κόμματος είναι, εκτός των άλλων, να «κεφαλαιοποιήσει» μέσω της διοικητικής αναδιάρθρωσης και το πολιτικό πλεονέκτημα που απέκτησε στις πρόσφατες δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές. Στην πράξη όμως εκτιμάται ότι θα επέλθουν τα αντίθετα αποτελέσματα, καθώς η επιλεκτική μείωση των δήμων και κυρίως των νομαρχιών θα δημιουργήσει έντονες αντιδράσεις, κατά πολύ εντονότερες από τις αντιδράσεις που δημιούργησε ο «Καποδίστριας Ι», κυρίως, στις τοπικές κοινωνίες. Και αυτό παρ΄ ότι απόφαση της κυβέρνησης είναι να υπάρξει μια μακρά περίοδος προσαρμογής.
Είναι ενδεικτικό ότι για τις συνενώσεις των δήμων θα δοθεί μια περίοδος προσαρμογής ως τις 31.12.2008, κατά την οποία θα κληθούν οι δήμοι να επιλέξουν με ποιους θα συνενωθούν, με βάση και ισχυρά κίνητρα τα οποία θα χορηγηθούν, ώστε να διευκολυνθεί η σχετική διαδικασία. Σε κάθε περίπτωση πάντως η νέα διοικητική διάρθρωση δεν πρόκειται να ισχύσει πριν από τις νομαρχιακές και δημοτικές εκλογές του 2011.

*από ΤΟ ΒΗΜΑ 11/10/2007