Είναι ο τίτλος του βιβλίου του ψυχίατρου Γιώργου Κοκκινάκου, γεννηθέντος εν Αρκαδία και διαβιούντος εν Χανίοις, εδώ και περίπου τρεις δεκαετίες. Μια προσχωσιγενής, ακατάλυτη γραφή που παίζει στην κυριολεξία με τις λέξεις και τη ζωή (και τη ζωή των λέξεων και τις λέξεις της ζωής).
Επειδή τυχαίνει να τον γνωρίζω προσωπικώς, δεν σημαίνει ότι δεν είμαι αντικειμενικός στην κρίση μου. Πρόκειται για ένα μοναδικό βιβλίο και συγχαίρω τους εκδότες («Πυξίδα» - Πολιτιστική Εταιρεία Κρήτης) που τόλμησαν να μας το προσφέρουν πριν από λίγες εβδομάδες. Το διαβάζω και το ξαναδιαβάζω. Σπάνιας ευαισθησίας και βαθύτητας κείμενα, ουδεμία σχέση έχοντα με την αριθμολαγνεία των πολιτικώς ορθών!
Στο Ψυχιατρείο Χανίων κάθε απόγευμα ένας τρόφιμος πλησίαζε μια τρύπα που υπήρχε σ’ έναν τοίχο και κοιτούσε επί ώρες. Κάποια στιγμή δεν άντεξε. Πήγε ο ίδιος ο γιατρός στην τρύπα και κοίταξε. Τζίφος. «Δεν βλέπω τίποτα» γυρίζει και λέει στον τρόφιμο. «Μα, καλά, γιατρέ -τού απαντά υπερήφανος εκείνος- θέλεις σε δύο λεπτά να δεις ό,τι δεν έχω καταφέρει να δω εγώ σε δέκα χρόνια;» Κόκαλο ο γιατρός.
Παραθέτω την αντίδρασή του: «Αιχμάλωτος της ορθολογικοκρατίας εγώ, έμεινα σαστισμένος. Τι ήθελε να δει ο άνθρωπος εκείνος; Μέσα στο “παραλήρημά” του, εκεί όπου κατέφυγε για κάποιο “λόγο” και όχι αναιτίως, ποια κρυμμένη αλήθεια ήθελε να ανακαλύψει; Ποιο νόημα μέσα στο “μη νόημα” του Κόσμου; [...]
Η προσευχή του ακουγόταν στα πέρατα· ένα άνθος της σιωπής, μια κραυγή ουρανομήκης, ένας αιώνιος εραστής του απόλυτου. Μέσα στον κατακλυσμό της σαχλαμάρας της εποχής μας, μέσα στον κενό, άρριζο, εφήμερο και θνησιγενή λόγο τού σήμερα. Μέσα στην ακατάσχετη πολυλογία, κενολογία, φλυαρία, λογοκοπία του καιρού μας [...] Ενας άνθρωπος ναυαγισμένος, πονεμένος και γι’ αυτό αυθεντικός. Στερημένος - και γι’ αυτό πλούσιος στην πενία του. Ενας άνθρωπος κομίζων και αναγγέλλων την κρυμμένη ομορφιά του Κόσμου.
Ενας δαίμονας που μας καλεί να βγούμε από τις τρώγλες της “λογικής” στην απόλυτη ορατότητα των ανοιχτών οριζόντων. Μια περίπτωση για την προκρούστεια ψυχιατρική και ας φωνάζει διαρκώς τον στίχο τού Ρεμπό “Η αληθινή ζωή είναι απούσα”. Δηλαδή μια σπαραχτική παρουσία της απουσίας, μια κραυγή ότι η αξία, η ουσία και το νόημα του ανθρώπου βρίσκεται ακριβώς σε αυτό που δεν υπάρχει...».
Διαβάστε κι αυτό: «Το νόημα βρίσκεται στη συναγωνιστικότητα, τη συλλογικότητα, την αλληλεγγύη. Η ζωή καταξιώνεται στο λίγο, το ταπεινό, το περιττό. Η αλαζονεία, η υπεροχή, η δύναμη, η επιθετικότητα δεν μας χρειάζονται. Για να μην είναι μάταιος ο κόσμος. Για να είναι η ζωή μας απίστευτα πιο όμορφη».
Θα ’θελα να μην τελειώσει αυτό το κείμενο. Να πω μόνο ότι ο (φίλος) συγγραφέας υπήρξε πρωτεργάτης της υπέρβασης του Ασύλου στη Σούδα και της δόμησης ενός Κοινωνικού Εναλλακτικού Ψυχιατρικού Δικτύου σ’ όλη την Κρήτη (και την Ελλάδα, συμπληρώνω). Μικρά κείμενα, εμπειρικά, οντολογικά, φιλοσοφικά· στοχαστικά κυρίως.
Γράφει π.χ. για το ευτελές φυτό μάραθος και την ίδια στιγμή προσεγγίζει την αριστοτελική εντελέχεια. Με γνώση και πίκρα, με χιούμορ και ευθυμία. Χορεύει γράφοντας. (‘Η μήπως γράφει χορεύοντας;). Φίλος του Καρούζου, γενναίος αναγνώστης του· όπως και της ποίησης και της προσωκρατικής φιλοσοφίας, κοιτάζει κατάματα τον ασθενή, τον λόγο, το σώμα, τον γενέθλιο τόπο. Από ’κεί αντλεί το ήθος του, τη γλώσσα του: Από την αείζωη, αείρροη ελληνίδα επαρχία και τον πρώτο Διαφωτισμό, τους Σοφιστές, κύριοι...
_____________
..................
