Αρκαδία (αρκαδικό λογοτεχνικό ύφος)

"The Arcadian shepherds" ("ET IN ARCADIA EGO") - Nicolas Poussin

Ο ρωμαίος ποιητής Βιργίλιος άντλησε την έμπνευσή του από τους ελληνικούς μύθους και από τους έλληνες βουκολικούς ποιητές — ιδιαίτερα τον Θεόκριτο — όταν έγραψε τις Εκλογές του, μια σειρά ποιημάτων που προσδιορίζονται τοπικά στην αρκαδική γη। Ως αποτέλεσμα της επιρροής του Βιργίλιου στη μεσαιωνική ευρωπαϊκή λογοτεχνία (βλ. για παράδειγμα τη Θεία Κωμωδία), η Αρκαδία έγινε σύμβολο του βουκολικού ποιήματος. Στην τέχνη, είτε πρόκειται για τη λογοτεχνία, τη ζωγραφική, ή άλλη μορφή, ο όρος συνδέεται με αγροτικά θέματα όπως τα χωριά και τα ειδυλιακά τοπία της φύσης που απεικονίζονται με τρόπο ιδιαίτερα μη ρεαλιστικό και σημαντική απλότητα. Το θέμα επισκέφθηκαν ξανά οι ευρωπαίοι συγγραφείς της Αναγέννησης (π.χ. ο ισπανός ποιητής Garcilaso de la Vega), και το όνομα αποδόθηκε σε οποιοδήποτε ειδυλλιακό τοπίο ή παράδεισο. Αντίθετα από τη λέξη ουτοπία (του Τόμας Μορ), η Αρκαδία δεν υποδηλώνει κάποιον ανθρωπογενή πολιτισμό. Ροπή προς την αποκαλούμενη αρκαδική ποίηση απαντάται στους προσολωμικούς ποιητές της Επτανησιακής Σχολής, στη νεανική περίοδο του Σολωμού, στα μικρά ερωτικά ποιήματα του Π. Σούτσου κ.ά.
Σημειωτέον ότι το βουκολικό ειδύλλιο Arcadia του ιταλού δραματουργού Τζακόπο Σαννατζάρο (Jacopo Sannazaro: 1457–1530), το οποίο γνώρισε μεγάλη επιτυχία στην εποχή του, αποτέλεσε ίσως την πηγή έμπνευσης του θαλασσοπόρου Τζοβάννι ντα Βερατζάνο όταν ο τελευταίος ονόμασε Αρκαδία κάποιες αμερικανικές ακτές του Ατλαντικού.

*Βιβλιογραφία:
Λ. Πολίτης, Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ), Αθήνα 2001.

**Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια