Οι αδελφοί Μαρκίδες Πούλιου από τη Σιάτιστα της Δυτικής Μακεδονίας είναι οι εκδότες της πρώτης στην ιστορία σωζόμενης ελληνικής εφημερίδας «Η Εφημερίς

Οι Έλληνες πρωτοπόροι εκδότες και δημοσιογράφοι της Βιέννης στο επίκεντρο εκδηλώσεων στη Θεσσαλονίκη
Τους δύο Μακεδόνες Έλληνες της διασποράς στη Βιέννη, που έβαλαν τις βάσεις στην ιστορία του Ελληνικού Τύπου ως πρωτοπόροι εκδότες και δημοσιογράφοι στα τέλη του 18 ου αιώνα, τους αδελφούς Μαρκίδες Πούλιου, θέτει στο κέντρο της δραστηριότητάς του με μεγάλες εκδηλώσεις το επόμενο τρίμηνο, το Μορφωτικό Ίδρυμα της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Μακεδονίας-Θράκης, και προς τούτο αποστολή του βρέθηκε τις προηγούμενες ημέρες στην αυστριακή πρωτεύουσα. Η αποστολή, την οποία αποτελούσαν ο διευθυντής του Ιδρύματος Γιάννης Κοτσιφός και ο αντιπρόεδρός του Χρίστος Ζαφείρης, πραγματοποίησε ευρεία έρευνα σε αρχεία της Βιέννης και συναντήθηκε με επιστήμονες και ανεξάρτητους ερευνητές, αναζητώντας έγγραφα και συγκεντρώνοντας πληροφορίες σχετικά με τη δράση των Μαρκίδων Πούλιου, τα σημεία και κτίρια της πόλης όπου αυτοί έζησαν και εργάσθηκαν, τα οποία κατέγραψε και φωτογράφησε. Στις έρευνές της η αποστολή είχε τη συμπαράσταση του Γραφείου Τύπου της ελληνικής πρεσβείας και της Ελληνοορθόδοξης Μητρόπολης Αυστρίας.
Οι αδελφοί Μαρκίδες Πούλιου από τη Σιάτιστα της Δυτικής Μακεδονίας είναι οι εκδότες της πρώτης στην ιστορία σωζόμενης ελληνικής εφημερίδας «Η Εφημερίς» που εξέδιδαν στη Βιέννη την περίοδο 1790-1797 και που υπήρξε καρπός του Διαφωτισμού για να αποτελέσει το πρώτο κεφάλαιο στην ιστορία του ελληνικού Τύπου, και ταυτόχρονα αφετηρία στην ανοδική πορεία του υπόδουλου Γένους.
Πέραν όμως από δραστήριοι τυπογράφοι που τύπωσαν στο τυπογραφείο τους στη Βιέννη δεκάδες ελληνικά βιβλία, οι Μαρκίδες Πούλιου (όπως καθιερώθηκε, δια της επωνυμίας του εκδοτικού οίκου τους να αποκαλούνται τα δύο αδέλφια) υπήρξαν μεγάλοι πατριώτες και συνεργάτες του Ρήγα Φεραίου του οποίου τύπωσαν τα πατριωτικά κείμενά του, το Μανιφέστο, τον Θούριο, την Χάρτα.
Αυτό το πολύπλευρο έργο θα αναδείξει τώρα το Μορφωτικό Ιδρυμα της ΕΣΗΕΜ-Θ με μια σειρά από εκδηλώσεις, με πρώτη την μεγάλη έκθεση πρωτότυπων εκδόσεων των Μαρκίδων Πούλιου - ανάμεσά τους τα 12 κομμάτια της Χάρτας του Ρήγα, δυσεύρετα ντοκουμέντα και πρωτότυπα φύλλα της «Εφημερίδος» - που θα εγκαινιάσει το εορταστικό τριήμερο 26-28 Οκτωβρίου ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας.
Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τα τέλη του χρόνου ώστε να υποδεχθεί πέρα από το ενδιαφερόμενο κοινό όσο το δυνατόν περισσότερα σχολεία, ενώ σε συνεργασία με τις Βιβλιοθήκες Κοζάνης και Σιάτιστας, μέσα από την οποία εξασφαλίστηκαν οι πρωτότυπες εκδόσεις, θα εξετασθεί και το ενδεχόμενο μεταφοράς της έκθεσης στη Δ. Μακεδονία.
Θα ακολουθήσει στις 10 Νοεμβρίου «Ημερίδα» με προσωρινό τίτλο «Οι πρωτοπόροι εκδότες Μαρκίδες Πούλιου και η γένεση της νεοελληνικής δημοσιογραφίας» κατά την οποία πανεπιστημιακοί και ερευνητές θα περιγράψουν το δημοσιογραφικό και εκδοτικό έργο των δύο αδελφών, ανιχνεύοντας τους δεσμούς του με την εποχή και τον τόπο που το γέννησαν.
Το εικαστικό υλικό της έκθεσης, εμπλουτισμένο με αναπαραγωγές φύλλων της «Εφημερίδος» και άλλα ντοκουμέντα, και συνοδευόμενο από κατατοπιστικά κείμενα, θα αποτελέσει την πρώτη ύλη του Ημερολογίου 2008 που θα εκδώσει το Μορφωτικό Ίδρυμα της ΕΣΗΕΜ-Θ, ενώ σε ξεχωριστή έκδοση θα περιληφθούν οι εισηγήσεις των ερευνητών στην Ημερίδα, μαζί με το σχετικό εικονογραφικό υλικό.
Τέλος, η Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Μακεδονίας Θράκης θα θεσπίσει ετήσιο «Δημοσιογραφικό Βραβείο Μαρκίδες Πούλιου».
«Το εργαστήριον της νέας των Γραικών φιλολογίας» θεωρείται η Βιέννη μια και εκεί δίδαξαν και τύπωσαν τα βιβλία τους πολλοί λόγιοι και δάσκαλοι του Γένους, ενώ η ίδια υπήρξε επίσης το «λίκνο της ελληνικής δημοσιογραφίας» καθώς στην πόλη αυτή τυπώθηκαν οι πρώτες ελληνικές εφημερίδες. Στη Βιέννη τύπωσε ο Ρήγας Φεραίος το επαναστατικό μανιφέστο του, και οι Έλληνες της Βιέννης ήταν οι πρώτοι συνοδοιπόροι και υποστηρικτές του απελευθερωτικού του οράματος.

Ως ακμαίο οικονομικό, εμπορικό και πνευματικό κέντρο της Κεντρικής Ευρώπης, η Βιέννη υπήρξε πόλος έλξης πολλών Ελλήνων καταδιωγμένων και εμπόρων τον 17 ο και 18 ο αιώνα. Οι απόδημοι Έλληνες ίδρυσαν στη Βιέννη, με κέντρο τις εκκλησίες του Αγίου Γεωργίου και της Αγίας Τριάδας, δύο πολυπληθείς και δραστήριες Ελληνικές Κοινότητες.
Αναπτύσσοντας αξιόλογη οργάνωση, ιδρύοντας σχολεία, δημιουργώντας επιχειρήσεις, οι Ελληνες της Βιέννης αναδείχθηκαν σε κορυφαία στελέχη της οικονομικής και πνευματικής ζωής της πρωτεύουσας της τότε Αυστρο-Ουγγρικής Αυτοκρατορίας στην οποία και εκδόθηκαν τα περισσότερα ελληνικά βιβλία, οι εφημερίδες και τα περιοδικά, που έπαιξαν ρόλο στη διάδοση των ιδεών του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, που πέρα από την πνευματική αναγέννηση, οδήγησε τον Ελληνισμό στην Εθνεγερσία του 1821 και την πολυπόθητη εθνική ανεξαρτησία.
Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ