Ο πρωταθλητής Γρηγόρης Λαμπράκης

Κάθε φορά που ένας ομιλητής αναφέρεται στο Γρηγόρη Λαμπράκη υπενθυμίζει ότι ήταν σπουδαίος αθλητής με πολλές διακρίσεις. Αλλά, επειδή συνήθως οι ομιλητές προέρχονται από χώρους της πολιτικής και των κοινωνικών Κινημάτων, δεν γνωρίζουν το μέγεθος και της αθλητικής του συνεισφοράς στην Ελλάδα! 

Έτσι, ως άνθρωπος του αθλητισμού και ειδικά του στίβου, θεωρώ σκόπιμο και αναγκαίο να τιμηθεί και με την πλήρη αναφορά στα επιτεύγματά του στους στίβους ο αποκληθείς «γιατρός των φτωχών» Γρηγόρης Λαμπράκης, στην επέτειο των 50 χρόνων από τη στυγνή δολοφονία του! 

Οι παλιοί θα θυμηθούν, οι νεότεροι θα σχηματίσουν νοερά την «εικόνα» ενός χαρισματικού αθλητή στον ελληνικό στίβο, τον οποίο βέβαια βοήθησε στα δύσκολα χρόνια της Κατοχής και του Εμφυλίου με πολύπλευρο τρόπο… 

Υπάρχει ένας λόγος ακόμη… Να διορθωθούν τα έως σήμερα λάθη ή παραλείψεις, αφού σε καμιά πηγή δεν υπάρχει σύμπτωση των στοιχείων! 

Το ψιλόλιγνο παιδί από την Κερασίτσα Αρκαδίας, ασχολήθηκε με το στίβο και με τα χρώματα του Πειραϊκού Συνδέσμου διέγραψε μια λαμπρή καριέρα από το 1933 έως το 1940, ως άλτης μήκους & τριπλούν αλλά και ως σπρίντερ (100μ, 200μ., 4Χ100μ.)! Κέρδισε σχεδόν αμέσως μόνιμη θέση στην Εθνική ομάδα, αλλά και στο Πάνθεον των κορυφαίων Ελλήνων πρωταθλητών της προπολεμικής περιόδου και όχι μόνο!

Τα Πανελλήνια ρεκόρ του…

Σπέσιαλ αγώνισμά του αποδείχθηκε το μήκος, στο οποίο πήρε το Πανελλήνιο ρεκόρ το 1935 (31/8) με 7,15μ. (βελτιώνοντας το 7,02μ. του Κύπριου Ανδρ.Παπαμιχαήλ από 17/2/1932) το βελτίωσε δύο φορές το 1938 (7/8) με 7,19μ. και (14/8) με 7,37μ. και το διατήρησε έως το 1959 (20/9), όταν με 7,51μ.το κατέρριψε ο 19χρονος Δήμος Μαγκλάρας! Για κάποιο διάστημα η επίδοση 7,37μ. ήταν και η κορυφαία στα Βαλκάνια…

Εδώ πρέπει να προστεθεί ότι μπορεί να υπάρχει ένα ακόμη ρεκόρ, που όμως λόγω ασαφών στοιχείων σχετικά με τον ευνοϊκό άνεμο δεν αναγνωρίστηκε!

Είναι η επίδοση 7, 16μ. που έκανε στις 19/6/1938 στη συνάντηση Ελλάδα-Αίγυπτος, ενώ και στην περίπτωση των αγώνων στις 7/8 είχε πρώτο άλμα στα 7, 29μ, με ευνοϊκό άνεμο, αλλά σε επόμενο έκανε με κανονικές συνθήκες το ρεκόρ…   

Επίσης συμμετείχε στην Εθνική ομάδα 4Χ100μ. η οποία ( Γρ. Λαμπράκης, Αρ. Σακελλαρίου, Ρ. Φραγκούδης, Χρ. Μάντικας) έκανε Πανελλήνιο ρεκόρ το 1936 (18/7- Βουδαπέστη) με 42.6 και το βελτίωσε  ( Αρ. Σακελλαρίου, Γρ.Λαμπράκης, Ν. Λεκατσάς, Χρ. Μάντικας)  το 1937 (12/9- Βουδαπέστη) με 42.1, επίδοση που παρέμεινε έως το 1954,όταν η Εθνική ομάδα σημείωσε χρόνο 42.0!     

15 μετάλλια στους Πανελλήνιους Αγώνες…

Στους Πανελλήνιους Αγώνες συγκέντρωσε συνολικά 15 μετάλλια ( 8 χρυσά, 4 αργυρά, 3 χάλκινα) αγωνισθείς σε μήκος, τριπλούν, 100, 200 και  4Χ100μ αλλά και μία φορά στα 4Χ400μ!

Αναλυτικά οι θέσεις που πήρε στους Πανελλήνιους αγώνες ήταν οι εξής:

1935 – Πρώτη στο μήκος (7,01μ.) & τριπλούν (13,62μ.) – Δεύτερη στα 4Χ100 με τον Πειραϊκό (46.2)  

1936 – Πρώτη στο μήκος (6,70μ.) &τριπλούν  (13,89μ) – Δεύτερη στα 4Χ100μ. με τον Πειραϊκό (45.0) 

1937 – Πρώτη στα 100μ. (11.2) &  στο μήκος  (6,90μ) – Δεύτερη στα 4Χ100μ. με τον Πειραϊκό (46.0) – Τρίτη στο τριπλούν (14,01μ.)   

1938 – Πρώτη στα 200μ. (23.2)  &   στο μήκος (7,05μ.) – Τρίτη με τον Πειραϊκό στα 4Χ100μ. και στα 4Χ400μ.

1939 – Δεύτερη στο μήκος (6,87μ.)

Οι Βαλκανικοί θρίαμβοι & η διεθνής παρουσία του…

Ο Λαμπράκης είχε την τιμή και τη χαρά να εκπροσωπήσει την Ελλάδα στις κορυφαίες διοργανώσεις της εποχής του. Δηλαδή, στους Ολυμπιακούς στο Βερολίνο 1936 (στους προκρ. μήκους & τριπλούν),  στους Διεθνείς Φοιτητικούς Αγώνες ( 7^th International University Games) στο Παρίσι το 1937 [6^ος στο μήκος με 7,01μ. και    10^ος (συνολικά) στα 100μ.με 11.0] και  στο 2^ο Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα στίβου  (Πανευρωπαϊκοί Αγώνες τότε…), το 1938 πάλι στη Γαλλική πρωτεύουσα, όπου ήλθε 12^ος με κατώτερη των δυνατοτήτων του επίδοση 6, 93μ.

Ο Λαμπράκης αισθανόταν τον αθλητισμό ως μέσο προσέγγισης και κατανόησης των λαών και εμπέδωσης της ειρήνης (στο πνεύμα των αρχαίων Ελλήνων) και έτσι στο Βερολίνο έγινε φίλος με το θρυλικό μαύρο Αμερικανό υπεραθλητή Τζέσε Όουενς, ενώ το 1935 στους Βαλκανικούς στην Κωνσταντινούπολη ανέπτυξε φιλία με τον Τούρκο αθλητή Τεφίκ. Μάλιστα τον Οκτώβριο του 1960, χρόνια μετά  αποκάλυψε δημόσια σε μια συζήτηση : «… Όσο για τις στενές φιλικές σχέσεις που δημιουργούν οι αγώνες σας λέω ότι ήμουν πολύ φίλος του. Σήμερα είναι ανώτερος αξιωματικός του ναυτικού, αλλά μού ‘λεγε…Εμείς θα ‘μαστε πάντα φίλοι κι ας σκοτώνονται οι πατεράδες μας…»!  

    

Με τους Βαλκανικούς να αποτελούν εκείνη την εποχή σπουδαίο γεγονός, όχι απλώς αθλητικό αλλά και πολιτικο-κοινωνικό  ο Γρηγόρης Λαμπράκης με τις σπουδαίες διακρίσεις του έγινε λαϊκός ήρωας… Αγωνίσθηκε  σε οκτώ Βαλκανιάδες (1933 – 1940), στις οποίες κατέκτησε συνολικά 16 μετάλλια, από τα οποία τα εννέα χρυσά, τέσσερα αργυρά και τρία χάλκινα!

Ας ξαναζωντανέψουμε τη διαδρομή στη διοργάνωση αυτή χρονολογικά:

1933 Αθήνα – Χάλκινο στο τριπλούν με 13,23μ.

            * Στο μήκος ήταν 7^ος με 6,35μ.

1934 Ζάγκρεμπ – Χρυσό στα 4Χ100μ με 43.6 ( Φραγκούδης, Μάντικας,                                                                                                 Σακελλαρίου, Λαμπράκης)  

1935 Κωνσταντινούπολη – Χρυσό στο μήκος 7,10μ., 

                                            -Χρυσό στο τριπλούν με 14,19μ.

1936 Αθήνα – Χρυσό στο τριπλούν με 14,19μ.

                      –Αργυρό  στο μήκος με 6,73μ. 

                      – Χρυσό στα 4Χ100μ. με 43.9 (Λαμπράκης, Σακελλαρίου,                                                                                      Φραγκούδης, Μάντικας)

1937 Βουκουρέστι – Χρυσό στο μήκος 7,05μ.

                                –Χρυσό στα 4Χ100μ. με 42.1 (π.ρ.) (Σακελλαρίου,                                                                                         Λαμπράκης, Λεκατσάς, Μάντικας)

                                - Αργυρό  στη Βαλκανική σκυταλοδρομία με 3.26.0                                      (Βελκόπουλος, Μισαηλίδης, Σακελλαρίου, Λαμπράκης) 

1938 Βελιγράδι –Χρυσό στο μήκος  6,94μ.

                           – Χρυσό στα 4Χ100μ. με 43.4 (Σακελλαρίου,Λεκατσάς,                                                                                                 Λαμπράκης,Πηλαβίδης)

                           – Χάκινο στο τριπλούν με 13,91μ.

                           – Χάλκινο στα 200μ.με 22.6   

1940 Κωνσταντινούπολη  -Αργυρό  στο μήκος με 7,04μ. (για την ακρίβεια                                                                                                         7,045μ.)

                                            - Αργυρό στη Βαλκανική σκυταλοδρομία με 3.28.9

                                    (Στ.Στρατάκος, Καραγεώργος, Λαμπράκης, Ιακωβίδης)    

* Η μόνη φορά που δεν πήρε μετάλλιο σε Βαλκανικούς ήταν το 1939 στην Αθήνα, όταν αγωνίσθηκε μόνο στα 200μ. τερματίζοντας 4^ος με 23.4

Τα ατομικά ρεκόρ του…

Τα ατομικά του ρεκόρ ήταν:

Μήκος            7,37μ.              14/8/1938        Αθήνα             Προ-βαλκανικοί

Τριπλούν        14,20μ.            29/10/1935      Αθήνα             6^οι Βαλκανικοί

100μ.               11.0                 20/8/1937        Παρίσι            προκρ. Παγκ. Φοιτ. Αγ.

200μ.               22.4                 1/7/1939          Αθήνα             Πανελλήνιοι Αγώνες

Κλείνω εδώ… Με επίλογο τη φράση του παλιού πρωταθλητή και ρέκορντμαν του τριπλούν Κώστα Σφήκα που μού είπε « Ο Λαμπράκης πρόσφερε πολλά ως αθλητής, αλλά θεωρώ εξ ίσου σημαντικό ότι έβγαλε τους τότε αθλητές από την κοινωνική αφάνεια στο προσκήνιο! Με την προσωπικότητά του και το παράδειγμά του έδειξε στον κόσμο ότι οι αθλητές δεν είναι ικανοί μόνο στο σώμα και στους ίδιους να πιστέψουν στον εαυτό τους, να προσπαθούν να εξελιχθούν και να σπουδάσουν, να φτιάξουν μια άλλη εικόνα στην κοινωνία…»!

Γιάννης Μαμουζέλος

Δημοσιογράφος - Συγγραφέας

Κάτοικος Δήμου Μαραθώνα

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

         Αξιότιμε κ. Αϊβαλή,
στην εκδήλωση του Σαββάτου 1/6 σε μνήμη Γρηγ.Λαμπράκη (στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, του οποίου ήμουν υποψήφιος στην Α΄Αθήνας στις εκλογές του 2012) είδα για πρώτη φορά την εφημερίδα σας (τεύχος Μαΐου που φυσιολογικά ήταν αφιερωμένη στο δολοφονημένο σπουδαίο αγωνιστή και άνθρωπο.

Λόγω της δημοσιογραφικής μου ιδιότητας και ειδικά της ειδίκευσής μου στον αθλητισμό, αλλά και με αφορμή την προετοιμασία κάποιων εκδηλώσεων από την ειδική επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ (με συντονισμό του Π. Τριγάζη) έψαξα ήδη αρκετά την αθλητική του σταδιοδρομία, με την προοπτική να τιμήσει και ο χώρος του αθλητισμού τα 50 χρόνια από το θάνατό του.

Συμβαίνει να έχω σύζυγο από τα Τρόπαια Γορτυνίας και ασφαλώς πέραν της αγάπης μου για κάθε τόπο της πατρίδας μας υπάρχουν ιδιαίτερα συναισθήματα για την Αρκαδία.

Σκέφθηκα λοιπόν να σάς στείλω ένα μέρος του υλικού που έχω συγκεντρώσει, στο οποίο συνοψίζεται το πέρασμα του Λαμπράκη από το στίβο και αναδεικνύεται η αξία του ως αθλητή. Αλλά και κάτι ακόμη. Αποτρέπει ίσως τους νέους να νομίσουν ότι υπήρξε μαραθωνοδρόμος με την αθλητική έννοια του όρου, καθώς πολύ συχνά γίνεται αναφορά "ο μαραθωνοδρόμος Γρ.Λαμπράκης" ή επειδή ο Μαραθώνιος της Αθήνας είναι αφιερωμένος στην μνήμη του (μέσα όμως από τη σύνδεση των μηνυμάτων της μάχης, του αγωνίσματος και των κοινωνικών αγώνων του Λαμπράκη).

Αν κρίνετε σκόπιμο και ωφέλιμο και αν έχετε χώρο στο επόμενο τεύχος της εφημερίδας μπορείτε να το δημοσιεύσετε, χρησιμοποιώντας και κάποια αθλητική φωτογραφία του που ατυχώς δεν έχω στο αρχείο μου για να σάς στείλω ηλεκτρονικά.

Ευχαριστώ πολύ,
με εκτίμηση
Γιάννης Μαμουζέλος
Δημοσιογράφος- Συγγραφέας
Μέλος Γραμματείας Αθλητικού Τμήματος
ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ